Od połowy lat 80. Jan Karski coraz mocniej angażował się w międzynarodową debatę nad przebiegiem i znaczeniem Holocaustu. Nagrał kilkadziesiąt wywiadów, w których opowiadał o szczegółach swojej misji wojennej. Wszystko zaczęło się od rozmowy z Claude’em Lanzmannem nagranej w 1978 roku, gdy ten przygotowywał wielogodzinny dokument Shoah. Ta dwudniowa sesja nagraniowa była najważniejszym treningiem przed drugim etapem misji Karskiego z lat 80. i 90. - której niewypowiedzianym hasłem było przypomnienie bezduszności Aliantów wobec dokonującej się Zagłady.

Jan Karski bierze głęboki oddech i mówi: „Teraz wracam się w przeszłość 35 lat wstecz. Nie… Nie wracam”. Karski wybucha płaczem i ucieka sprzed kamery. Lanzmann, selekcjonując materiał, skupił się na relacji Karskiego z rozmowy z przywódcami żydowskimi, którzy prosili go, by doniósł światu o eksterminacji Żydów. Drugą część wywiadu zajmuje opis jego wizyty w getcie warszawskim. Siła wspomnień była straszliwa - „ci ludzie w niczym nie przypominali żywych istot” – komentuje Karski, opisując nagie zwłoki pod murami kamienic i snujące się bezdomne dzieci. Ilustrację filmową stanowią współczesne zdjęcia z Waszyngtonu i Nowego Jorku, z Zagłębia Ruhry w Niemczech, Muzeum w Auschwitz oraz z terenów dawnego getta w Warszawie.

Shoah, reż. Claude Lanzmann, Francja 1985 r.